ABS Fren Sistemi Nedir? Nasıl Çalışır?

ABS; Almanca Anti-Blockier-System veya İngilizce Anti-lock Braking System ifadelerinin kısa şekilde yazılmış şeklidir. Kilitlenmeyen Fren Sistemi anlamına gelir. ABS aracın zorunlu durumlarda yapacağı ani frenlerde tekerleklerin kilitlenmesini önleyerek aracın kararlılığını, manevra ve durma yeteneğini arttıran bir fren sistemidir.

İlk kez 1920'li yıllarda Almanya'da geliştirilen sistem, üç temel üniteden oluşur.

• Sensörler: Her tekerleğin dönme hızını algılayarak tekerleklerin çekiş kaybettiği ve kilitlenmek üzere olduğunu sensörler tarafından algılanır.

• ECU (Electronik Kontrol Unitesi): Elektronik kontrol ünitesi sensörlerden alınan sinyalleri değerlendirerek, hidrolik kontrol ünitesine komutlar gönderir.

• HCU (Hidrolik Kontrol Unitesi): Fren basıncını değiştirerek tekerlek kilitlenmesini önler.

ABS Nasıl Çalışır? 

Sürücü tarafından fren pedalına basıldığı anda sistem, her bir tekerleğin devir sayısındaki değişikliği sensörler tarafından algılanarak, ECU'ya iletilir. Tekerlerde ki dönüş sayısının ani düşmesi  ve tekerleğin kilitlenmesi durumunda ECU otomatik olarak fren basıncını düşürmesi için HCU'ya komut göndererek tekerlerin bir miktar dönmesine müsaade eder. Tekerler tekrar hızlanınca fren basıncını tekrar yükselterek tekerler frenlenir. Bu şekilde frenleme saniyede birçok kez gerçekleşir. Sensörler, sürekli olarak yavaşlamanın her anında tekerleklerin doğru devir sayısında olup olmadıklarını hassas olarak takip eder. Her bir teker farklı zemin ve koşullarda olsa bile herhangi bir kilitlenme veya kayma söz konusu olmaz. Bu sayede sürücünün araca hakimiyeti artar ve fren mesafesi oldukça kısalır.

Aşağıdaki video ABS fren sisteminin daha iyi anlaşılmasına fayda sağlayacaktır.

ABS ile ilgili bilinmesi gereken hususlar: 

• ABS güvenli ve etkin bir frenleme sistemidir. Yolcu ve araç güvenliğini arttırmak ve sistemin avantajlarından yararlanmak için, ABS fren sisteminin nasıl çalıştığı hususunda doğru bilgiye sahip olmak ve uygulayabilmek gerekmektedir.  

• ABS'nin çalışmasını uygun şekilde sürdürebilmesi için fren pedalı üzerine sürekli basınç uygulanmalıdır. Freni pompalamaktan kaçının. ABS sistemi frenleri otomatik ve çok daha hızlı oranda pompalamakta ve araç kontrolü sağlamaktadır.

• ABS sistemi devrede iken oluşan basınç dalgalanmalarının nasıl hissedildiğini öğrenin.

• ABS ile ilgili ilave sürüş bilgileri için aracın kataloğuna bakmayı ihmal etmeyin. 

• ABS sistemi bulunan taşıtla fren yaparken meydana gelen mekanik gürültüler ve küçük pedal titreşimlerinden paniklemeyin. Bu koşullar normaldir ve sürücünün ABS'nin çalıştığını anlamasına yardımcı olur. 

• ABS genellikle geleneksel frenlerden daha çabuk durdurur ancak, fizik kanunlarının dışına asla çıkılamaz.  Islak zeminde ABS söz konusu olsa bile fren mesafesi kuru zeminden daha fazladır. Sistemin amacı fizik kanunları dahilinde sürücünün hakimiyetini arttırmaktır. Bir sürücü eğer bir viraja mümkün olan azami sınır süratinden daha yüksek bir süratle girerse ABS ona ancak fizik kuralları dahilinde yardımcı olabilir. 

• ABS genellikle ıslak zeminde, buzlu veya sertleşmiş kar kaplı yollarda iyi frenleme sağlayabilmektedir. Fakat her ne kadar tekerlek kilitlenmesi olmasa da, kumlu çakıllı yollarda veya yeni yağmış kardaki frenlemede durma süreleri daha uzun olabilir.

Daha güvenli sürüşler diliyorum. Bir daha ki yazıda görüşmek üzere...