Motor ve Motoru Oluşturan Başlıca Parçalar

MOTOR NEDİR?

Günümüzde kullanılan taşıma araçlarına hareket kazandıran, çeşitli enerji kaynaklarını mekanik enerjiye çeviren makinalar motor olarak adlandırılır. Motorlar yapılarına, çalışma prensiplerine ve kullandıkları enerji kaynaklarına göre çok fazla çeşitlilik gösterirler.

Peki! Sizce kaç çeşit motor vardır? Gelin bu sorunun cevabını motor çeşitlerini aşağıdaki gibi sınıflandırarak bulmaya çalışalım.

Motor Çeşitleri

Zamanlarına Göre:

1- Dört zamanlı motorlar

2- İki zamanlı motorlar

Kullandıkları Enerji Kaynaklarına Göre:

1- Benzinli motorlar

2- Dizel motorlar

3- LPG motorlar

4- Elektrikli motorlar (Elektrik motorları hakkında ilerde bilgi verilecektir.) 

Yakıtın Yanma Yerine Göre:

1- İçten yanmalı motorlar

2- Dıştan yanmalı motorlar

Yapım Özelliklerine Göre:

1- Sıra tipi

2- Birbirlerinin karşılarına yatık (Düz, hafif, eğik, boksör tipi)

3- Sıra halinde bir açı ile birleştirilmiş (V tipi)

4- Daire şeklinde (Yıldız tipi)

Silindir Sayılarına Göre:

1- Tek silindirli

2- Çok silindirli

Soğutma Sistemlerine Göre:

1- Su soğutmalı

2- Hava soğutmalı

MOTORU OLUŞTURAN PARÇALAR NELERDİR?
ONLARI İŞLEVLERİ İLE TANIMAYA ÇALIŞALIM

1- Silindir Bloğu: İçinde silindirlerin bulunduğu ve motor parçalarını üzerinde taşıyan ana parçadır.

2- Silindir Kapağı: Silindir bloğu üzerini kapatan ve yanma odalarını meydana getiren kapaktır.

3- Karter: Motor yağına depoluk görevi yapan, silindir bloğunun altındaki parçadır.

4- Supap Kapağı: Motor üzerindeki supap (külbütör) mekanizmasını dış etkilerden koruyan kapaktır.

5- Radyatör: Soğutma suyunun bulunduğu depodur.

6- Karbüratör: Belirli oranlarda Benzin-Hava karışımının meydana geldiği parçadır.

7- Hava Filtresi: Silindirlere giren havayı filtreler.

8- Manifoldlar: Emme ve egzoz manifoldu olmak üzere iki tipi vardır. Emme manifoldu hava yakıt karışımını silindirlere, egzoz manifoldu yanmış gazları dışarıya taşıyan borulardır.

9- Yağ Filtresi: Motor yağı içindeki yabancı maddeleri fitreler.

10- Endüksiyon Bobini (Ateşleme): Aküden elde edilen voltajı 15.000-25.000 volta yükselten parçadır.

11- Buji: Benzin-Hava karışımını ateşleyerek, tutuşturan parçadır.

12- Konjektör (regülatör): Şarj dinamosunun ürettiği elektriği doğru akıma çeviren ve 12 volt değerinde düzenleyen parçadır. Elde edilen enerji, aküyü şarj etmekte ve elektrik devrelerini beslemekte kullanılır.

13- Enjektör: Dizel motorlarda yakıt püskürten parçadır.

14- Krank Mili: Pistonların bağlı olduğu, motorun çalışması sonucu elde edilen hareketin ve gücün motordan alınmasına yarayan mildir.

15- Piston: Silindir içerisinde hareket eden ve hareketi krank miline iletmesine yardımcı olan parçadır.

16- Piston (biyel) Kolu: Pistonun doğrusal hareketini krank miline ileten parçadır.

17- Yağ Pompası: Karterdeki yağı basınçla hareketleri parçalara gönderir. Motor çalışmadığı sürece tüm yağ kartere iner.

18- Yakıt Pompası (benzin otomatiği): Yakıtı yakıt deposundan, basınçla karbüratöre gönderen parçadır.

19- Distribütör: Benzinli motorlarda ateşleme sırasına göre bujilere elektrik enerjisi gönderen parçadır.

20- Marş Motoru: Motora ilk hareket veren parçadır. Elektrik enerjisini hareket enerjisine çevirir.

21- Alternatör (şarj dinomosu): Araç için gerekli elektrik enerjisini üreten parçadır. Hareket enerjisini elektrik enerjisine çevirir.

22- Su Pompası (devir daim): Suyun silindir içindeki kanallarda dolaşmasını sağlar.

23- Enjektör Pompası: Dizel motorlarda yakıtı basınçla enjektörlere gönderen parçadır.